Ελληνικά Ταχυδρομεία: Ένα οδοιπορικό στην ιστορία τους

Εκατομμύρια γράμματα και δέματα έχουν σταλεί από τη μια γωνιά της Ελλάδας στην άλλη αυτά τα 190 χρόνια, που λειτουργούν τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. Μπορεί στην εποχή του ίντερνετ να μην υπάρχει ο ρομαντισμός και η σημαντικότητα των γραμμάτων και των δεμάτων όπως παλιά, όμως το ταχυδρομείο συνεχίζει να «ζει» και να προσφέρει. Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία αποτελούν την αρχαιότερη Δημόσια Υπηρεσία συμβάλλοντας στην οικονομική, πολιτιστική και περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας. Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, την ιστορία τους.

Από τους αγγελιοφόρους στους ταχυδρόμους

Η ιστορία του ταχυδρομείου ξεκινά από τους αρχαίους χρόνους. Αν και δεν υπήρχε κάποια οργανωμένη υπηρεσία οι προπάτορες των ταχυδρόμων ήταν οι αγγελιοφόροι που μετέφεραν μηνύματα αλλά και αντικείμενα κάποιες φορές. Ο θεός Ερμής από την μυθολογία αποτελούσε τον πρώτο Έλληνα «ταχυδρόμο». Αν και στην αρχαία Ελλάδα δεν υπήρχε οργανωμένο ταχυδρομείο όπως στη γειτονική Περσία σιγά σιγά οι αγγελιοφόροι εξελίσσονταν.

Πρώτη οργανωμένη ταχυδρομική δραστηριότητα στον ελλαδικό χώρο καταγράφεται κατά την Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο κυρίως για την κάλυψη κρατικών αναγκών. Κατά την Τουρκοκρατία υπήρχε σύστημα μεταφοράς επιστολών προεστών που επιθυμούσαν να επικοινωνήσουν με ξένες χώρες.

Οι προσπάθειες σύστασης ταχυδρομικής υπηρεσίας

Είναι το 1821 με τις προσπάθειες του αγώνα να επιβάλλουν την άμεση σύσταση μιας οργανωμένης ταχυδρομικής υπηρεσίας. Αρχικά τη μεταφορά της αλληλογραφίας αναλαμβάνουν οι λεγόμενοι γραμματοφόροι ή πεζόδρομοι, δηλαδή πεζοί ή έφιπποι ταχυδρόμοι υπό τις εντολές των τοπικών αρχών. Πολλές φορές απλοί χωρικοί αναλαμβάνουν οι ίδιοι τη μεταφορά μηνυμάτων ακόμη και του κράτους. Η ταχυδρομική αυτή δραστηριότητα οργανώνεται από τοπικά ταχυδρομεία που διοικούνται από επιχειρηματίες και προκρίτους. Η αξιοπιστία και το απόρρητο στα συγκεκριμένα ταχυδρομεία, όμως, ήταν αμφιλεγόμενα.

Τον Ιούλιο του 1821 ο Δημήτριος Υψηλάντης προσπάθησε να βάλει μια τάξη στο ταχυδρομικό σύστημα της εποχής χωρίς αποτέλεσμα. Την 15η Νοεμβρίου 1821, στην Συνέλευση της Άμφισσας, ο Θεόδωρος Νέγρης πρότεινε να εφαρμοστεί το Τουρκικό σύστημα “ποδοκόπι”. Ένα χρόνο μετά με παρέμβαση του Υψηλάντη  η Πελοποννησιακή Γερουσία αποκτά 15 άλογα για την αποστολή ειδήσεων και διαταγών από τη Διοίκηση. Τελικά είναι ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κωλέττης που επιτυγχάνει τη δημιουργία μιας αξιοπρεπούς Κυβερνητικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας. Παράλληλα η εισήγηση του Κολοκοτρώνη έχει οδηγήσει το 1823 στην δημιουργία τακτικού έφιππου ταχυδρομείου, διοικούμενο από τον Αθανάσιο Καρδαρά που οργανώνει την ταχυδρομική δραστηριότητα στο Μοριά.

Μετά από τις άκαρπες προσπάθειες των συνταγματάρχη Στάνχοουπ και συνταγματάρχη Φαβιέρου  για τη σύσταση Γενικού ταχυδρομείου που παρεμποδίστηκαν από την τότε Διοίκηση λόγω συμφερόντων και έλλειψη οργάνωσης, είχαν χαθεί οι ελπίδες δημιουργίας του. Παρόλα αυτά στις 28 Σεπτεμβρίου του 1828 με προεδρικό διάταγμα του Ιωάννη Καποδίστρια, που εκδίδεται στον Πόρο ιδρύεται η σύγχρονη Ταχυδρομική Υπηρεσία.

Ημερομηνίες-σταθμός των Ελληνικών Ταχυδρομείων

Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία μετά από σχεδόν μια δεκαετία λειτουργίας και εξέλιξης φτάνουν το 1840 στη μεταρρύθμιση της τιμολόγησης με γραμματόσημα, μετά από παρέμβαση του Άγγλου Hill. Το 1861 κυκλοφορεί το πρώτο ελληνικό  γραμματόσημο με την κεφαλή του Ερμή το οποίο πια αποτελεί το πιο σπάνιο και ακριβό Ελληνικό γραμματόσημο, που είναι παγκοσμίως γνωστό.

Με την αλλαγή της χιλιετίας η ΕΛΤΑ ιδρύει τη θυγατρική εταιρεία ΤΑΧΥΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΕΛΤΑ Α.Ε. εισάγοντας τα Ελληνικά Ταχυδρομεία σε μια νέα εποχή εκσυγχρονισμού η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα με καινοτόμες και άρτιες υπηρεσίες.

Μπορεί πια τα περισσότερα γράμματα και μηνύματα να γράφονται με κουμπιά κι όχι με πένα, όμως στα σπίτια μας έρχονται ακόμη φάκελοι -δυστυχώς ως επί το πλείστων λογαριασμοί. Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία συνεχίζουν την χρόνια λειτουργία τους συμβαδίζοντας με την τεχνολογία, καθώς το δέμα από τη μητέρα στο φοιτητή γιο δεν μπορεί να σταλεί ακόμη ηλεκτρονικά.

Τώρα πια μια ευχετήρια  κάρτα μέσα σε ένα φάκελο αποτελεί είδος μουσειακό κι όταν συμβαίνει στην πραγματική ζωή η κίνηση έχει πια ακόμη μεγαλύτερη αξία. Ευτυχώς που υπάρχουν ακόμη τα ταχυδρομεία δίνοντας μας μια επαφή με πράγματα που φαίνεται να ξεθωριάζουν στον σύγχρονο κόσμο.

Πηγή άρθρου maxmag.gr