Η ιστορία του Μεταξουργείου στο Βόλο

Το μεταξουργείο Ετμεκτζόγλου ιδρύθηκε στον προσφυγικό συνοικισμό της Ν. Ιωνίας Βόλου στην όχθη του Κραυσίδωνα (οδός δημάρχου Καραμπατζάκη με Αναπαύσεως) το 1924 από τους αδελφούς Γεώργιο και Αθανάσιο Ετμεκτζόγλου, με την αρχική επωνυμία «Υιοί Α. Ετμεκτζόγλου».

Τα αδέλφια Ετμεκτζόγλου κατάγονταν από τη Μ. Ασία, από την κωμόπολη Ορτάκιοι της Βιθυνίας(περιοχή Νικομήδειας). Ο πατέρας τους είχε εκεί μεταξουργείο και σηροτροφική μονάδα μια και  αυτή ήταν και η κύρια απασχόληση των κατοίκων της περιοχής. Ήρθαν πρόσφυγες στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στο Βόλο το 1924.

Αγόρασαν ένα μικρό οικόπεδο στον «αγρό Καραγιάννη» και με τα πενιχρά υλικά μέσα που διέθεσαν αλλά με την πατροπαράδοτη γνώση της μεταξουργίας, έκτισαν με προσωπική εργασία ένα μικρό αναπηνιστήριο κουκουλιών στη βορειοδυτική όχθη του Κραυσίδωνα.

Η αρχή

Το πρώτο κτίριο (1924) ήταν ισόγειο με ξύλινη κεραμοσκεπή στέγη υπερυψωμένη στο μέσον για να φωτίζεται και να αερίζεται. Ήταν λιτό «παραδοσιακού τύπου» βιομηχανικό κτίσμα, και είχε σχεδιαστεί κατά τέτοιον τρόπο ώστε να  εξυπηρετεί απόλυτα την τοποθέτηση των μηχανημάτων και την γραμμή παραγωγής. Το κτίριο ήταν σοβατισμένο εσωτερικά και εξωτερικά.

Το πρώτο αυτό εργαστήριο είχε 10 λεκάνες αναπήνισης παραδοσιακού τύπου και απασχολούσε 25 γυναίκες και έναν άνδρα. Από τα άτομα αυτά τα 4 προέρχονταν από το εργοστάσιο της Μ. Ασίας.

Τα πενιχρά αρχικά κεφάλαια της επιχείρησης, 10.000 δρχ, προέρχονταν από τον πατέρα τους, ο οποίος, πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, ζούσε μόνιμα στη Βιέννη, και από τους δύο αδελφούς που πέρασαν ένα διάστημα εμπορευόμενοι στην Κωνστάντσα της Ρουμανίας, προτού εγκατασταθούν στο Βόλο.

Η εξέλιξη του εργοστασίου

 Σε διάστημα ενός περίπου έτους διπλασιάζεται η αρχική αυτή εγκατάσταση με την προσθήκη ενός ακόμα κτίσματος προς την νότια πλευρά του αρχικού εργαστηρίου για να χωρέσει άλλες 14 λεκάνες αναπήνισης με υπερδιπλασιασμό του εργατικού προσωπικού.

Το 1927 ξεκίνησε η κατασκευή στην  νότια πλευρά του οικοπέδου, του νέου ατμοκίνητου εργοστασίου που λειτούργησε από το 1928. Το κτίριο σώζεται μέχρι σήμερα, αφού επισκευάστηκε μετά τους σεισμούς του 1955 – 57.Το νέο κτίριο είναι διώροφο διαστάσεων (11Χ38) και αρχικά εγκαταστάθηκαν 48 λεκάνες αναπήνισης με προσθήκη, το 1930, άλλων 20 και προσωπικό 150 περίπου άτομα.Το βασικό προσωπικό τους ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και έμπειροι στη συγκεκριμένη εργασία,

Το νέο αυτό ατμοκίνητο εργοστάσιο αποτελεί πλέον μια σοβαρή για την εποχή εκείνη βιομηχανία του Βόλου, και διαθέτει ηλεκτρική γεννήτρια για το φωτισμό του. Απασχολεί μέχρι και 150 περίπου άτομα, κυρίως γυναίκες σε μία βάρδια και επεκτείνει τον κύκλο των εργασιών του. Μεταβάλλεται σε εξαγωγική μονάδα με πελάτες του εξωτερικού στην Γαλλία και την Ιταλία, οι οποίοι ήταν γνωστοί από την δράση των αδελφών Ετμεκτζόγλου στην Μικρά Ασία.

Παράγει 2.000 κιλά μετάξι υφαντουργίας, άριστης ποιότητας

Σ’ αυτήν την φάση χρησιμοποιεί  τα κουκούλια που παράγονται στην Θεσσαλία. Επεξεργάζεται ετησίως μια ποσότητα 150 τόνων θεσσαλικών κουκουλιών άριστης ποιότητας, και παράγει 2.000 κιλά μετάξι υφαντουργίας, άριστης ποιότητας, που το μεγαλύτερο μέρος του εξάγεται στην Ευρώπη (Μιλάνο, Μασσαλία και Λυών), και ένα μέρος του διατίθεται στην Αθήνα για την εγχώρια παραγωγή υφασμάτων και κορδελών.

Εκατοντάδες προσφυγικές οικογένειες της Νέας Ιωνίας βρίσκουν εργασία

Η δραστηριότητα αυτή συνεχίζεται μέχρι το 1935. Μέσα στο διάστημα αυτό, από το 1924, εκατοντάδες προσφυγικών οικογενειών της Νέας Ιωνίας βρίσκουν εργασία,   και  αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες επιβίωσης που τους προκάλεσε η προσφυγιά.

Από το 1935 για πολλούς λόγους, η διάθεση των προϊόντων της βιομηχανίας αυτής παύει να είναι ανταγωνιστική στην διεθνή αγορά και αναγκάζεται να περιοριστεί μόνο στην εγχώρια αγορά.

Ο σεισμός του 1955

Στους σεισμούς του 1955, το κτίριο του μεγάλου εργοστασίου υπέστη σοβαρές ζημιές με αποτέλεσμα να σταματήσει η λειτουργία του.Για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στα έξοδα της επισκευή, οι ιδιοκτήτες το νοίκιασαν στον Οργανισμό Καπνού, για να χρησιμοποιηθεί ως καπναποθήκη. Ως καπναποθήκη λειτούργησε έως το 1970 (μετά το τέλος της χρήσης του από τον Οργανισμό Καπνού, νοικιάστηκε σε ιδιώτη). Ο εξοπλισμός του εργοστασίου μεταφέρθηκε στην Αθήνα χωρίς να επαναχρησιμοποιηθεί από τότε. Μέχρι το 1960, για τις ανάγκες της επιχείρησης λειτούργησε μόνο το μικρό παραδοσιακό αναπηνιστήριο.

            Το 1961 αγοράστηκε από την Ιταλία μεταχειρισμένο ημιαυτόνομο συγκρότημα αναπήνισης δυναμικότητας 10 λεκανών, το οποίο εγκαταστάθηκε στο μικρό κτίριο, ενώ το 1964 η εταιρία μετατράπηκε σε ανώνυμη με την επωνυμία «Μεταξοβιομηχανία ΦΡΥΝΗ Α.Ε». Το 1971 παραγγέλθηκε στην Ιαπωνία αυτόματη μονάδα αναπήνισης, η πρώτη αυτού του είδους στην Ελλάδα, η οποία εγκαταστάθηκε στον πρώτο όροφο του μεγάλου εργοστασίουτο 1973. Από το έτος αυτό η επιχείρηση συνεχίζει την δράση της με τα παιδιά του ενός από τους πρώτους ιδρυτές Γεωργίου Ετμεκτζόγλου, Αλέξανδρο και Αναστάσιο.

Συνεχίζει έτσι την παραδοσιακή επεξεργασία αρχίζοντας από το γεωργικό προϊόν το χλωρό κουκούλι, τη νηματοποίηση, την ύφανση, τη λεύκανση. Τη βαφή και εκτύπωση σχεδίων, το φινίρισμα και την παράδοση έτοιμου υφάσματος στην ελληνική αγορά.

Το 1975, σε μία προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις από την εισαγωγή τεχνητών υλών, εγκαταστάθηκε στο ισόγειο του εργοστασίου υφαντήριο, το οποίο εκσυγχρονιζόταν με νέες μηχανές έως το 1985. Το 1983 σταματάει οριστικά η ομάδα αναπήνισης κουκουλιών, που είναι εγκατεστημένη στην Νέα Ιωνία, λόγω έλλειψης πρώτης ύλης, που είναι τα κουκούλια αλλά και λόγω εισαγωγών μεταξιού από την Κίνα και Βραζιλία σε πολύ χαμηλές τιμές. Από το 1983 έως το 1991 το υφαντήριο του Βόλου λειτουργούσε με εισαγόμενες πρώτες ύλες και 7 άτομα προσωπικό.

            Το 1991 το εργοστάσιο του Βόλου σταματάει και την υφαντουργική μονάδα ενώ το εργοστάσιο Αθηνών διατηρεί ένα μικρό τμήμα του.

Πληροφορίες απο vida-omada.blogspot.com