Σαν σήμερα 19 Οκτωβρίου 1944 η απελευθέρωση του Βόλου από τους Γερμανούς

Κατοχή και αντίσταση 1941

Στις 21 Απριλίου 1941 έγινε η κατάληψη της Βόλου από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, μετά από συνεχείς βομβαρδισμούς της πόλης. Τους επόμενους μήνες ο Βόλος θα ακολουθήσει τη μοίρα των άλλων ελληνικών πόλεων: πείνα, συσσίτια, μαύρη αγορά, λογοκρισία – με μια λέξη ΚΑΤΟΧΗ. Η καπναποθήκη της Αμερικάνικης Εταιρίας Καπνού, γνωστή ως Κίτρινη Αποθήκη, χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως κρατητήριο και τόπος βασανιστηρίων, ενώ εκτελέσεις λάμβαναν χώρα και σε δημόσιους χώρους, πολύ συχνά στη σημερινή πλατεία Ελευθερίας.

Προκήρυξη της Πανθεσσαλικής Επιτροπής του Ε.Α.Μ. “Όλοι στον έρανο για τη σωτηρία των πεινασμένων αδελφών μας”. Η Πανθεσσαλική του Ε.Α.Μ. έδωσε το 1942-43, με επιτυχία, τη μεγάλη μάχη κατά της πείνας. Αρχείο Γ. Ζωιτοπούλου-Ζιούτου, ΔΗ.Κ.Ι.
Το τυπογραφείο της Αντίστασης στη μονή Σουρβιάς. Διακρίνονται καθιστοί ο δικηγόρος Ανδρέας Τσούφης και ο δημοσιογράφος Θανάσης Τσουπαρόπουλος, εκδότης της εφημερίδας Αναγέννησης. Ν. Στουρνάρας, Η Μαγνησία στις φλόγες
Η εφ. Αναγέννηση, όργανο του Ε.Α.Μ. Μαγνησίας. Η Αναγέννηση υπήρξε σύμβολο του αριστερού Τύπου κατά την ταραγμένη εποχή μετά την απελευθέρωση. Αρχείο ΔΗ.Κ.Ι.

Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, η αντίσταση στη Θεσσαλία υπήρξε μαζική και χαρακτηρίστηκε από την αποκλειστική σχεδόν οργάνωση στο ΕΑΜ. Στον Βόλο και στην ευρύτερη περιοχή του Πηλίου πρωταγωνιστικό ρόλο στην Αντίσταση διαδραμάτισε το 54ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ με έδρα την Άνω Κερασιά Πηλίου. Εκεί βρισκόταν και η έδρα του παράνομου τυπογραφείου, όπου εκδίδονταν η εφημερίδα Αναγέννηση, πανελλήνιας εμβέλειας.(Νίτσα Κολιού, “Άγνωστες πτυχές Κατοχής και Αντίστασης, 1941-44”, τόμ. 2, Βόλος 1985).

Αντάρτες του 54ου Συντάγματος. Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.

Η απελευθέρωση

Λίγες ημέρες πριν από την αναχώρησή τους, οι Γερμανοί προχώρησαν σε ανατινάξεις, καταστρέφοντας το λιμάνι και τον κυματοθραύστη, το τελωνείο, την παραλία καθώς και το τηλεφωνικό κέντρο της πόλης. Παράλληλα λαμβάνουν χώρα και μια σειρά από άγριες και πολύνεκρες μάχες. Η αποχώρηση των τελευταίων Γερμανών από το Βόλο έγινε στις 19 Οκτωβρίου 1944, μετά από τριάμισι χρόνια κατοχής.

Εορτασμοί της Απελευθέρωση στην πλατεία Ελευθερίας. Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.
Συλλαλητήριο για την απελευθέρωση. Το συλλαλητήριο
έγινε μπροστά από το Εργατικό Κέντρο Βόλου (κτίριο Σπήρερ). Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.

Στη γιορτή της απελευθέρωσης συμμετείχε σύσσωμη η κοινωνία του Βόλου. Αντάρτες συνέρρευσαν στην πλατεία Ελευθερίας, ενώ ο κόσμος τους υποδεχόταν με ενθουσιασμό. Τραγούδια, συνθήματα και καμπάνες ηχούσαν ενώ οι σειρήνες των εργοστασίων σήμαιναν κι αυτές το τέλος της Κατοχής.(Νίτσα Κολιού, “Άγνωστες πτυχές Κατοχής και Αντίστασης, 1941-44”, τόμ. 2, Βόλος 1985).

Το κείμενο και οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο ΔΗ.ΚΙ ΔΗ.ΚΙ
Φωτογραφία εξώφυλλου Παρέλαση ΕΛΑΣ στο Βόλο. Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.


Comments are closed.