Τα λαδάδικα και η ιστορία του ομότιτλου τραγουδιού

Τα Λαδάδικα είναι μία ιστορική συνοικία της πόλης της Θεσσαλονίκης. Χωρίζεται στις περιοχές Λαδάδικα και Άνω Λαδάδικα. H περιοχή Λαδάδικα οριοθετείται από τις οδούς “Ίωνος Δραγούμη”, “Τσιμισκή”, “Σαλαμίνος” και “Ναυάρχου Κουντουριώτου” ενώ τα Άνω Λαδάδικα από τις οδούς “Τσιμισκή”, “Φράγκων”, “Λέοντος Σοφού”, “Δωδεκανήσου” “Βασιλέως Ηρακλείου” και “Βέροιας”.

Τα όρια της περιοχής προσδιορίζονται από το διάταγμα κήρυξής της ως “ιστορικού τόπου” και η έκτασή της είναι 6,5 εκτάρια και περιλαμβάνει 24 οικονομικές νησίδες, εκεί όπου βρίσκονται εγκατεστημένες γύρω στις 300 μονάδες επιχειρήσεων όπου απασχολούνται περίπου 1400 εργαζόμενοι.

Τα λαδάδικα και η ιστορία του ομότιτλου τραγουδιού

Η περιοχή βρίσκεται κοντά στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης και για αιώνες ήταν ένα από τα πιο σημαντικά εμπορικά κέντρα της πόλης. Η ίδια η ονομασία Λαδάδικα προέρχεται από την ύπαρξη πολλών καταστημάτων χονδρικής στην περιοχή όπου πωλούνταν κυρίως ελαιόλαδο. Πολλοί Εβραίοι της Θεσσαλονίκης κατοικούσαν στην περιοχή αποτελώντας έτσι την παλιά εβραϊκή συνοικία της Θεσσαλονίκη, ενώ η περιοχή όπου κατοικούνταν από Γάλλους και Ιταλούς εμπόρους, ο “Φραγκομαχαλάς”, βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην περιοχή των Άνω Λαδάδικων.

Η ιστορία

Στα χρόνια πριν τον Α’ΠΠ  άρχισαν να εμφανίζονται πολλοί οίκοι ανοχής και καπηλειά στην περιοχή, και μετά τη Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης η περιοχή έχασε τη δυναμική της. H περίοδος παρακμής διήρκεσε μέχρι τον μεγάλο Σεισμό του 1978 οπότε εγκαταλείφτηκε για περίπου δύο δεκαετίες. Το 1985, τα Λαδάδικα ανακηρύχτηκαν ως περιοχή με πολιτιστική αξία από το Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας. Ο ιδιαίτερος αρχιτεκτονικός ρυθμός των κτιρίων του 19ου αιώνα διατηρείται και προστατεύεται.

Τα λαδάδικα και η ιστορία του ομότιτλου τραγουδιού

Η ιδιαίτερη σημασία της περιοχής έγκειται στο ότι παρά το μικρό μέγεθός της, δίνει στον επισκέπτη μία εικόνα πώς ήταν χτισμένη η Θεσσαλονίκη πριν το ξέσπασμα της φωτιάς του 1917 που ισοπέδωσε το 70% της πόλης.

Οικίες στα Λαδάδικα σήμερα

Σήμερα, έχοντας περάσει από διαδικασίες αναπαλαίωσης κατά την δεκαετία του 1980, τα Λαδάδικα αποτελούν μία ψυχαγωγική περιοχή της Θεσσαλονίκης, όπου στεγάζονται πολλά μπαρ, νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, εστιατόρια και ταβέρνες, εκεί όπου κάποτε βρίσκονταν καταστήματα πώλησης λαδιού και εμπορικές αποθήκες. Στα Λαδάδικα βρίσκονται οι πλατείες Μοριχόβου, η πλατεία Πετρακάκι, και στα άνω Λαδάδικα η πλατεία Εμπορίου με έξοδο προς την οδό Πολυτεχνείου.

Η πραγματική ιστορία του τραγουδιού «τα Λαδάδικα»

Ο Φίλιππος Γράψας έχει συνδέσει το όνομα του με την Θεσσαλονίκη, κάνοντας όλους τους Έλληνες να τραγουδήσουν για τα «Λαδάδικα» και για την Θεσσαλονίκη ξημερώματα με το «Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη». Ο στιχουργός των πολλών μεγάλων επιτυχιών που έχει συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού τραγουδιού, λατρεύει την Θεσσαλονίκη και δεν μπορεί να ζήσει μακριά της.

Τα λαδάδικα και η ιστορία του ομότιτλου τραγουδιού
Ο Φίλιππος Γράψας

Ο Φίλιππος Γράψας μεγάλωσε στις γειτονιές της Άνω Πόλης και έπειτα μετακόμισε στην περιοχή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου. Άρχισε να γράφει στίχους από την εφηβεία, η αγάπη του για την λογοτεχνία και την ποίηση οδήγησαν τη σκέψη και το χέρι του στη λευκή κόλλα, όπως λέει ο ίδιος. «Δειλά δειλά, άρχισα να σκαρώνω στιχάκια, πιο αποφασιστικά, όμως τα έσχιζα. Φοβόμουν την κριτική όσων πιθανόν θα τα διάβαζαν. Αυτό ήταν λάθος». Η αφορμή για να αρχίσει να γράφει ήταν «ο έρωτας, η ανθρώπινη συμπεριφορά, τα κοινωνικά θέματα».

Τα λαδάδικα και η ιστορία του ομότιτλου τραγουδιού

«Τα Λαδάδικα»

Το τραγούδι «Λαδάδικα» στην ουσία μιλάει για μια εμπειρία ενός άντρα, σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Φίλιππος Γράψας στο seleo.gr απαντά στο πώς εμπνεύστηκε το συγκεκριμένο  τραγούδι .

 « Στα ‘Λαδάδικα’, περιγράφω μια συγκεκριμένη περιοχή, σε μια συγκεκριμένη περίοδο. Στο ισόγειο, τα μαγαζιά πουλούσαν λάδια, εδώδιμα αποικιακά κ.λ.π. Στον επάνω όροφο, τα ‘σπίτια’ πουλούσαν έρωτα. Οι πελάτες ντόπιοι κα ξένοι, αγόραζαν ο,τι ήθελαν. Εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα για στίχο. Αποδείχτηκε με τη μουσική του Μάριου Τόκα και εξαιρετικά αγαπημένο τραγούδι. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς εμπειρία, τη στιγμή που έχουν γραφτεί κι έχουν ακουστεί τόσα πολλά για τα Λαδάδικα.

Τα λαδάδικα και η ιστορία του ομότιτλου τραγουδιού

Με την ευκαιρία θα ήθελα να πω ότι πριν περίπου ένα χρόνο, εμφανίστηκε κάποιος άγνωστος σε μένα κύριος, δηλώνοντας ότι είναι αδελφός μου, για να περιγράψει μ’ έναν ψευδή, χυδαίο και εκτός πραγματικότητας τρόπο στην εφημερίδα «Λεμεσός» της Κύπρου, το πώς εγώ εμπνεύστηκα και έγραψα «Τα Λαδάδικα»! Με τη σειρά μου δηλώνω ότι δεν είχα ποτέ κι ούτε έχω αδελφό. Ήδη κινούμαι νομικά,για την απόκατάσταση της αλήθειας και ό,τι αυτό συνεπάγεται.»

Τα λαδάδικα και η ιστορία του ομότιτλου τραγουδιού

Να θυμίσουμε πως το τραγούδι αποτέλεσε τεράστια επιτυχία ενώ συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο του Δημήτρη Μητροπάνου με τίτλο “Παρέα μ’ έναν ήλιο” που κυκλοφόρησε το 1994.

Τα λαδάδικα – Δημήτρης Μητροπάνος

“Σε συζητάν δίχως γιατί και όχι άδικα

όπως κοιμάσαι στα στενά παλιά λαδάδικα

έγινες φήμη και γι’ αυτό δε φυλακίζεσαι

ζεις στο σκοτάδι παστρικά μα δεν ορκίζεσαι

Λάμπεις στα κόκκινα σατέν που σε τυλίγουνε

άσπροι και σέρτικοι καπνοί σε καταπίνουνε

σε καλντερίμια ξενυχτάς υγρά λιθόστρωτα

στου πληρωμένου παραδείσου την αυλόπορτα

Τόσα δίνω πόσα θες

στα λαδάδικα πουλάν αυτό που θες

κάθε κάμαρα κελί

με βαριά παλικαρίσια αναπνοή

Μύριες χαμένες μοναξιές με σένα σμίγανε

φεύγαν καράβια μα πριν φύγουν σου σφυρίζανε

πόσα παιδιά ήρθαν να βρουν το αντριλίκι τους

και σου ακουμπήσανε δειλά το χαρτζιλίκι τους

Τόσα δίνω πόσα θες

στα λαδάδικα πουλάν αυτό που θες

κάθε κάμαρα κελί

με βαριά παλικαρίσια αναπνοή (δις)

Πηγές el.wikipedia.org seleo.gr


Comments are closed.