Καπνοβιομηχανία «Ματσάγγου» η Ιστορία της

Η Καπνοβιομηχανία «Ματσάγγου» αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του εργατικού κινήματος του Βόλου. Στην ακμή της απασχολούσε σχεδόν 2.000 εργάτες και ήταν πρώτη σε παραγωγή στην Ελλάδα. Το εν λόγω συγκρότημα βρίσκεται στο εμπορικό κέντρο στην καρδιά της πόλης του Βόλου, Μεταξύ των οδών 28η Οκτωβρίου, Μακεδονομάχων, Ερμού και Παύλου Μελά. Η κτιριακή του επιφάνεια σε όλους του ορόφους είναι περίπου 3.000 τμ Καταλαμβάνει 2 οικοδομικά τετράγωνα συνδεδεμένα με στοά πάνω από την οδό Σωκράτους.

 Ως έτος ίδρυσης της Καπνοβιομηχανίας Ματσάγγου αναφέρεται το 1890. Ο ιδρυτής ήταν ο Νικόλαος Ματσάγγος από το Κατηχώρι Πηλίου ο οποίος ως το 1889 ασχολούνταν με το καπνεμπόριο. Το 1890 άρχισε να ασχολείται με τη βιομηχανία καπνού, σε συνεργασία με τους καπνοβιομήχανους Καρακίτη.

4.2.7

Το 1900 η Βιομηχανία Ματσάγγου αποσύρεται από την συνεργασία και ιδρύει τον καπνεμπορικό οίκο «Το στέμμα» καθώς και τη μικρή βιοτεχνία χειροποίητων τσιγάρων.

Το 1910 ο Ματσάγγος εισήγαγε την πρώτη καπνοκοπτική μηχανή από την Αγγλία.

Το 1918 ανέλαβαν τη διεύθυνση του εργοστασίου οι δύο γιοι του Νικόλαου, ο Ιωάννης και ο Κωνσταντίνος. Τότε ιδρύεται η ετερόρρυθμος εταιρία «Αδελφοί Ματσάγγου» και το πρώτο καπνοκοπτήριο στην Ελλάδα στεγάζεται σε κτήριο στη διασταύρωση των οδών Π.Μελά και Σωκράτους.

Το εργοστάσιο διέθετε μηχανουργείο, κυτοποιείο, ξυλουργείο, λιθογραφείο και χημείο.

Η παραγωγή τσιγάρων παρουσίασε συνεχή άνοδο, και το 1930 έφθασε 60.000 κιλά το μήνα και το 1940 τα 130.000 κιλά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η τοπική καπνοβιομηχανία να κατακτήσει τη δεύτερη θέση σε όλη την Ελλάδα.

Στην διάρκεια της κατοχής, τα τσιγάρα Ματσάγγου ήταν τρόπον τινά έκφραση του ανταλλακτικού εμπορίου στην πόλη του Βόλου.

Η καλύτερη περίοδος για την Καπνοβιομηχανία «Ματσάγγου ήταν το 1947 και το 1948. Τότε η επιχείρηση είχε κατακτήσει την πρώτη θέση στην Ελλάδα.

Στα επόμενα χρόνια, σιγά-σιγά άρχισε να επηρεάζεται δυσμενώς η πορεία της επιχείρησης, καθώς υπήρξαν αλλαγές προσώπων και καταστάσεων στην ιδιοκτησία, στη διοίκηση και στη διαχείριση της εταιρίας.

Άποψη τμήματος συσκευασίας, Καπνοβιομηχανία Ματσάγγου/ φωτ. Κώστα Ζημέρη ΔΗ.ΚΙ
Εργαζόμενοι της καπνοβιομηχανίας Ματσάγγου σε ώρα εργασίας / φωτ. Κώστα Ζημέρη ΔΗ.ΚΙ
Εργαζόμενοι της καπνοβιομηχανίας Ματσάγγου σε ώρα εργασίας / φωτ. Κώστα Ζημέρη ΔΗ.ΚΙ

Μετά τους σεισμούς του 1955, σημειώθηκαν ζημιές στις εγκαταστάσεις των κτηρίων, όμως αυτές δεν ήταν και οι βασικές αιτίες για την παρακμή της καπνοβιομηχανίας.

Το εσωτερικό του εργοστασίου Ματσάγγου φωτ. Κώστα Ζημέρη ΔΗ.ΚΙ
Οι εργαζόμενες στο τμήμα συσκευασίας φωτ. Κώστα Ζημέρη ΔΗ.ΚΙ

Τον Οκτώβρη του 1960, η καπνοβιομηχανία νοικιάστηκε στην ΣΕΚΕ (Συνεταιριστική Ένωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδος) για τρία χρόνια, αλλά πριν την λήξη της ενοικίασης, τον Μάιο του 1963 γίνεται πλειστηριασμός με τιμή εκκίνησης 30.000.000 δραχμές. Η Καπνοβιομηχανία περιήλθε στο δημόσιο, καθώς δεν βρέθηκε ενδιαφερόμενος, και μετά από ένα χρόνο άκαρπης κοινοπραξίας (Δημοσίου- Αγροτικός Τράπεζας – ΣΕΚΕ) περιήλθε στην ΕΤΒΑ

Το 1970, η ιστορική Καπνοβιομηχανία τέθηκε υπό αναγκαστική διαχείριση και ύστερα από δύο χρόνια – 1972- σταμάτησε και η παραγωγική διαδικασία.  

Το κείμενο έχει προέλθει από τη διδακτορική διατριβή του Αθανάσιου  Μπέτα «Καπνοβιομηχανία Ματσάγγος εν Βόλω, 1918-1972: εργασία και επιβίωση στον Βόλο»


Comments are closed.